صادرات خاویار بلوگا به ترکیه

ماهیان خاویار‌ی که استروژن نامیده نامیده می‌شوند از گونه آبزیانی هستند که ازپیشینه ای چند صد میلیون ساله برخوردارند. چهارصد و پنجاه سال پـیش از مـیلاد مسیح هردوت از وجود ماهی خاویاری دنیپر سخن گفته است ارسطو در سه سـده پیش از میلاد مسیح گوشت ماهی خاویاری را بسیار لذیذ توصیف کـرده اسـت. براسـاس مـدارک موجود ماهی‌های خاویاری در زمان روم مترقی جزو ماهی‌های شناخته شده و مورد پـذیرش عامـه بوده است.

میزان صادرات خاویار بلوگا به ترکیه در طول دهه‌ی اخیر رو به کاهش بوده است به گونه ای که طی سال هـای۱۳۷۰ تا ۱۳۸۵ نزدیـک بـه ۱۱۹ تـن کـاهش درصـادرات ایـن محـصول را داشتیم. کاهش ذخایر ماهیـان خاویـاری، رشـد قاچـاق و تقلـب در محـصول و ورود خاویارهـای پرورشی اروپا به بازارهای جهانی از جمله عامل‌هایی هستند که باعث کاهش صادرات خاویـار طـی دهه ی اخیر شده است. ایران پس از چین رتبه ی دوم را در میان کشورهای چین، کره‌، و دانمارک دارا بوده است. اما پس از سال ۲۰۰۴ صادرات خاویار کشورمان به دلیل برقراری سیـستم سهمیه بندی صادرات خاویار دریای خزر از سوی کنوانسیون تجارت بین المللی گونه‌های کمیـاب، روند نزولی یافت. بر اساس آمار، صادرات خاویار ایران پس از برقـراری سیـستم سـهمیه بنـدی و سپس ممنوعیت آن، ۳۷ درصد کاهش یافت و به ۱۳.۳ میلیون دلار رسید.

تاجران و بازرگانان معمولاً به دو روش خرده و عمده فروشی نسبت به صادرات خاویار اقدام می‌کنند. مسیر صادرات در حین پر درآمد بودن، پیچیدگی بسیار زیادی دارد. زیرا به بازاریابی صادراتی، دریافت مجوزهای لازم و ثبت شرکت نیاز دارد.

از این رو تاجران اغلب به سمت عمده‌ فروشی و صادرات خاویار عمده روی می‌آورند. کشورهاى حاشیه خلیج فارس، قطر امارات، عمان، ترکیه، ژاپن و کشورهاى اتحادیه اروپا از مقصدهای صادرات خاویار ایران محسوب می‌شوند.

بازار خاویار ایرانی در کشورهای مختلف

خاویار ایرانی از دیرباز در همه دنیا برند مرغوبی محسوب شده و بسیاری از رستوران‌ها و هتل‌های مهم دنیا در هنگام سرو غذا از خاویار ایرانی به عنوان بخش ویژه منوی خود یاد می‌کنند. خاویار تولید کشور به دلیل دارا بودن کیفیت ویژه جزو بهترین‌ها در دنیا نام‌برده می‌شود و با توجه به حضور رقبایی مانند چین و روسیه، هنوز جایگاه ویژه خود را حفظ کرده است.

تقاضا برای خرید خاویار ایرانی، آن را به مؤلفه‌ای مهم در ارزآوری این محصول برای کشور تبدیل کرده است. در شرایطی که قیمت نفت در حال کاهش و نوسان است و تحریم‌ها همه زور خود را برای به صفر رساندن فروش آن به عنوان مهم‌ترین کالای صادراتی کشور می‌زنند، توجه به صادرات خاویار و اهمیت آن در تزریق ارز به کشور می‌تواند نکته‌ای مهم به حساب آید.

مجوزهای بین المللی خاویار

جهت صادرات خاویار نیاز به گرفتن تعدادى مجوز و گواهى مى باشد، گواهى مبداء از اتاق بازرگانى، گواهى دامپزشکى، مجوزCITES، مجوز دامپزشکى و مجوز حمل که از بین آنها مجوز سایتس مجوزى بین المللى مى باشد. با توجه به این که ماهى خاویارى در معرض انقراض قرار دارد و جزء گونه هاى به شدت در معرض خطر مى‌باشد،کشورهاى عضو سایتس متعهد مى‌شوند از صید ماهى دریایى خوددارى نموده و تنها اجازه خرید و فروش خاویار در بازار جهانى با خاویار پرورشى را دارند. پس از تایید مرکز پرورش ماهى خاویارى توسط سایتس، آن مرکز اجازه صادرات مى‌یابد. پس از کامل شدن لیست مجوز‌هاى فوق خاویار به فرودگاه امام منتقل و از آنجا به همراه بسته بندى و یخ خشک به کشور مقصد ارسال مى‌گردد.